W nowoczesnym przedsiębiorstwie kolejowym (zwłaszcza na stanowiskach fizycznych) niezbędna komunikacja to podstawa bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego. Co ważne – jej ramy są ściśle zdefiniowane przez instrukcje i regulaminy posterunków technicznych, do których należą przede wszystkim nastawnie i posterunki pomocnicze.
Komunikacja pozioma – dyżurny – dyżurny
Najważniejszą formą komunikacji w firmie kolejowej jest przekazywanie informacji na szczeblu dwóch dyżurnych ruchu sąsiednich posterunków zapowiadawczych. W zależności od przyjętych obostrzeń (lub ich braku) dyżurny przekazuje informację telefonicznie, albo też za pomocą urządzeń blokowych. Dawniej informacje na temat przejeżdżających pociągów przekazywało się ręcznie, m.in. za pomocą takich urządzeń jak berło.
Jakie dane są tu najważniejsze? Przede wszystkim te dotyczące zbliżających się pociągów, zajętości torów (zwłaszcza, jeśli nie ma automatycznych odcinków izolowanych), bezpieczeństwa, sygnalizacji rozerwań pociągów itd. Ważne jest też przekazywanie informacji dotyczących wprowadzanych obostrzeń, takich jak np. wprowadzania ruchu jednotorowego czy też telefonicznego zapowiadania pociągów.
Komunikacja pionowa – dyżurny a reszta pracowników
Rolą dyżurnego ruchu jest nie tylko komunikacja w firmie z sąsiednimi posterunkami, ale też informowanie podległych sobie pracowników o konkretnych zdarzeniach i ogólnej sytuacji ruchowej. Takim pracownikiem jest np. nastawniczy (prowadzący obsługę nastawni wykonawczej) czy też zwrotniczy, realizujący przebiegi najczęściej w oparciu o urządzenia nie wchodzące w układ zależności.
Dane te to nie tylko konkretne polecenia, ale też informacje podawane „wzwyż”. Przykładowo obowiązkiem zwrotniczego jest prośba o wyrażenie zgody wyjścia na tory, w celu przeprowadzenia oględzin rozjazdów. Z kolei automatyk musi powiadomić dyżurnego, że ma zamiar podjąć się określonych prac w przekaźnikowni (oczywiście za zgodą dyżurnego).
Problem komunikacji = problem bezpieczeństwa
Jak w każdym innym przedsiębiorstwie, również i w spółkach kolejowych pojawiają się osoby, których się nie lubi bądź nawet nie cierpi. Mimo to należy – jak na profesjonalistę przystało – wykonywać swoje obowiązki zgodnie z poleceniami zapisanymi w instrukcji i w regulaminie miejscowym.
Jeśli komunikacja w firmie nie zawodzi, to bezpieczny ruch pociągów – który jest tu najważniejszą kwestią – jest realizowany zgodnie z założeniami. Jakiekolwiek uchybienia w kwestiach komunikacyjnych, powinny być w tym przypadku rozwiązywane na miejscu i z natychmiastowym skutkiem.